W samym sercu morza - Nathaniel Philbrick

Co czuje człowiek mając przed sobą 4,5 tys. mil żeglugi po bezkresnym oceanie na małej, nieprzystosowanej do takich podróży łodzi, przy ograniczonych zapasach? Jakie granice godności jest w stanie przekroczyć, by ocalić swoje życie? – spodziewałam się znaleźć odpowiedzi na te pytania w „W samym sercu morza”.

Książka Philbricka jest opisem katastrofy statku wielorybniczego Essex, która miała miejsce w 1820 roku, czyli prawie 100 lat przed zatonięciem Titanica. Katastrofa Essexa jest mniej znana m.in. dlatego, że sami mieszkańcy wyspy, skąd wypłynął statek, niechętnie o niej opowiadali. „O tym się w Nantucket nie mówi” – miała stwierdzić po latach córka jednego z ocalałych żeglarzy.

Katastrofa była niechlubnym wydarzeniem głównie z powodu odkrytego kanibalizmu pomiędzy rozbitkami. Zanim jednak posunęli się do ostateczności, przeżyli szalony atak gigantycznego kaszalota. W wyniku agresji tego olbrzymiego ssaka, stracili statek wraz z całym dorobkiem, a dwadzieścia osób załogi znalazło się na zaledwie trzech niewielkich łodziach pośród bezmiaru oceanu.

Mimo niewielkich zapasów żywności i wody pitnej, początkowo mieli jeszcze nadzieję na ratunek. Wydawało im się, że po kilku tysiącach mil żeglugi znajdą bezpiecznie schronienie na brzegach Ameryki Południowej. Rzeczywistość pokazała jednak, że każdy kolejny z 93 dni, jakie przyszło im spędzić na oceanie, odzierał ich z godności, zdrowia i człowieczeństwa.

Nawet nie jestem w stanie sobie wyobrazić, co czuli ci ludzie, mając codziennie śmierć przed oczami. Dlatego oczekiwałam w książce obszernych opisów ich zachowań w ekstremalnych warunkach. Niestety, dało się odczuć, że książkę pisał historyk, a nie reportażysta…

Z jednej strony ma to swoje plusy, ponieważ nie można odmówić Philbrickowi (notabene dyrektorowi Instytutu Studiów Morskich na Nantucket) obszernej wiedzy na temat wielorybnictwa. Właściwie połowa książki to opis życia na wyspie, która w XIX wieku, dzięki rosnącym cenom oleju z wielorybów, miała szansę stać się najbogatszym miejscem w Ameryce. Ciekawe jest to, że niemal przez cały czas wyspa była zamieszkiwana głównie przez kobiety. System pracy mężczyzn opierał się bowiem na tym, że przez 3 lata pracowali na statku, a następnie na 3 miesiące wracali do domu. 

Z drugiej strony zabrakło mi w książce wspomnianej warstwy psychologicznej. Chociażby krótkich opisów, co czuli rozbitkowie lub jakichkolwiek dialogów pomiędzy nimi. Może wtedy zapis katastrofy byłby bardziej przejmujący. W obecnej formie przeczytałam książkę z dużym zaciekawieniem, ale bez większych refleksji. Jednak ile czytelników, tyle opinii. Wierzę, że dla wielu z Was realizm zamiast emocji może być bardziej cenny. I że każdy może odnaleźć w tej książce coś interesującego i wartościowego. 

Tytuł: „W samym sercu morza”

Autor: Nathaniel Philbrick 

Tłumaczenie: Monika I. Betley 

Wydawnictwo: HarperCollins Polska 

Data wydania: 18 listopada 2015

Ilość stron: 288 

Moja ocena: 6,5/10